Uit onderzoek is gebleken dat het bewuste deel slecht voor 5 % en het onbewuste voor 95 % verantwoordelijk is voor wat we doen.
Feit:
Het ijsberg model is een van de meest gebruikte modellen door coaches en trainers omdat het helpt bij het bespreken en ontwikkelen van competenties.
Kern van het model:
Het model helpt om basale vragen te beantwoorden:
- Boven water: zichtbaar. Wat doe ik?
- Onder water: onzichtbaar. Wat kan ik? wat wil ik? Wie ben ik?
Basismechaniek in de ijsberg:
De Amerikaanse psycholoog McClelland was een van de eersten die het beeld van de ijsberg gebruikte om meer duidelijkheid te geven over hoe het zichtbare gedrag van mensen, het topje van de ijsberg, aangestuurd wordt door een veel groter deel van de ijsberg onder water. In dit gedeelte zitten onze drijfveren, dat wat we vinden en willen, onze waarden en normen.
- Wat heeft bovenwater met onderwater te maken?
De onderdelen onder de waterlijn (zoals normen en waarden, overtuigingen en drijfveren) hebben invloed op het zichtbare gedrag boven water. Ze kunnen versterkend of blokkerend werken. Voor gedragsverandering is het daarom van belang om ook onder de waterlijn te kijken. - Wat is het verband tussen reflecteren en de ijsbergtheorie?
Voor RAAQ is reflecteren één van onze basis ingrediënten. Reflecteren gaat verder dan alleen kennis en gedrag (boven water) want een goede reflectie beschrijft zo veel mogelijk aspecten die juist ook onder water zitten om bij jezelf tot de kern te komen van het gedrag waar je op reflecteert. Je creëert hiermee diepgang en beweging.
Op het diepste niveau ligt de basis voor wie je bent (drijfveren en motieven). Daarboven ontmoet je je waarden en overtuigingen, dat wat jij belangrijk vindt, wat je wilt. Daarvan afgeleid tref je de voor jou van belang zijnde normen. Net onder het wateroppervlak vind je dat wat je kunt, jouw vaardigheden.
Hoe kun je hier nu praktisch je voordeel mee doen?
Het geeft je een handvat om gericht te reflecteren. Wat maakt dat iets niet loopt, dat iets je raakt, dat het niet lukt? Op welk niveau zit dat? Botst het met je waarden/overtuigingen? Vind je het niet leuk (drijfveren)? Kun je het (nog) niet (goed genoeg) (vaardigheden)?
Wil je hier mee oefenen?
Zou je hier meer van willen weten en meer mee willen oefenen dan is misschien een persoonlijke afspraak iets voor jou. Via www.raaq.nu kun je meer lezen over ons en een afspraak plannen.
Bronnen:
Groot Psychologisch Modellenboek, Anthon van der Horst e.a., van Duuren Management, 2010
Het Coachingsmethodenboek, Susan van Ass, Uitgeverij boom/nelissen, 2011
Beïnvloed anderen, begin bij jezelf. B. van Dijk, Thema, 2007