- Wanneer beheers je een vaardigheid?
- Wanneer ben je je bewust van iets wat je niet kan?
- Wat merk je daar wel of niet van?
- Hoe werkt dat eigenlijk?
Feit:
Maslow heeft vier fasen onderscheiden in het zich eigen maken van nieuwe kennis, vaardigheden of competenties. In de loop der jaren is dit bekend geworden als het model van (on)bewust (on) bekwaam.
Kern van het model:
Het leerfase model van Maslow beschrijft de persoonlijke ontwikkeling in fases aan de hand het al dan niet bewust zijn van de al dan niet aanwezige bekwaamheden.
- Onbewust onbekwaam : je doet wat je doet, zonder erbij stil te staan of het goed gaat (dan onstaat er een leerbehoefte)
- Bewust onbekwaam: je merkt dat je iets minder goed afgaat, door feedback of door een ongemakkelijk gevoel ( en je wilt iets gaan aanleren)
- Bewust bekwaam: je hebt een plan gemaakt, geoefend en bent bekwaam geworden (toepassen)
- Onbewust bekwaam: het gaat je vanzelf goed af, je beheerst een vaardigheid. (automatiseren)
Hoe hier nu praktisch je voordeel mee doen?
Zoals Socrates sprak: “Ik kan niemand iets leren, ik kan alleen mensen aan het denken zetten.”
Door gericht te reflecteren op je eigen bekwaamheden zet je jezelf aan het denken en vergroot je je inzicht in welke fase je je bevindt ten aanzien van een bepaalde vaardigheid. Zeker wanneer je aan je eigen ontwikkeling wilt werken, kunnen specifieke vragen jou helpen. Het helpt onbekwaamheid in een breder perspectief te plaatsen. En het biedt inzicht in wat de volgende stap in jouw leerproces is.
Het helpt je een bewuste keuze te maken. Je kunt er ook voor kiezen om bijvoorbeeld bewust onbekwaam te blijven.
Wil je hier mee oefenen?
1. Wat kan ik goed? Bewust bekwaam
2. Wat zou je graag beter willen kunnen? Bewust onbekwaam
3. Bepaal concreet welke situaties jij in de praktijk lastig vindt en wat dat van jou vraagt? Bewust onbekwaam.
4. Op zoek naar nieuwe inzichten? Vraag feedback. Complimenten kunnen je inzicht geven in kwaliteiten die voor jou vanzelfsprekend zijn, maar waar je je niet van bewust was. Door je hier van bewust te zijn, kun je deze kwaliteiten bewust vaker inzetten. Onbewust Bekwaam.
Feedback met leerpunten geven je inzicht in vaardigheden die je kunt ontwikkelen. Onbewust Onbekwaam.
N.B. Uiteraard kun je ook over dit leerproces veel meer vertellen.
Bronnen:
Groot Psychologisch Modellenboek, Anthon van der Horst e.a., van Duuren Management, 2010